آبله میمونی از سلسله ژورنال کالب های مرکز مدیریت بیماری های واگیر
آبله میمونی در اثر عفونت با ویروس آبله میمونی ایجاد می شود. عامل بیماری خانواده ارتوپاکس ویروس ها Orthopoxvirus است ویروس های آبله و آبله گاوی هم جزو همین خانواده می باشند
در مورد ویروس آبله میمونی
ویروس بی وی، که ابتدا در سال 1۹۳۲ یافت و بررسی شد.
با چند نام از جمله: ویروس هرپس بی ، ویروس مانکی بی ، هرپس ویروس سیمیا و هرپس ویروس بی شناخته می شود.
تاریخچه بیماری
اولین مورد انسانی آبله میمون در سال 1۹70 در جمهوری دموکراتیک کنگو طی یک دوره تشدید تالش برای از بین بردن آبله گزارش شد. مخزن طبیعی آبله میمون ناشناخته باقی مانده است. اگرچه جوندگان به عنوان محتمل ترین منشأ این ویروس در نظر گرفته شده اند. با این حال، جوندگان آفریقایی و نخستی های Primates غیر انسانی مانند میمون ها(ممکن است حامل ویروس باشند و افراد را آلوده کنند.
از زمانی که ویروس Bدر سال 1۹۳۲ شناسایی شد، تنها ۵0 نفر مبتال به این عفونت شده اند و ۲1 نفر از آنها جان باختند. اکثر این افراد پس از گاز گرفتن یا چنگ انداختن توسط میمون، یا زمانی که بافت یا مایعات بدن میمون روی پوست زخمی یا دارای بریدگی افراد قرار گرفت، آلوده شدند. در سال 1۹۹7 ،یک محقق بر اثر عفونت ویروس Bپس از پاشیدن مایع بدن یک میمونِ آلوده، به چشمش درگذشت.
سال ۲00۳ ،اولین شیوع آبله میمون در خارج از آفریقا در آمریکا رخ داد که با تماسِ افراد با سگ های خانگی آلوده وبیماری70 نفر مرتبط بود. آبله میمون در مسافرانی که از نیجریه به اسرائیل در سپتامبر ۲01۸ ،به بریتانیا در سپتامبر ۲01۸ ،دسامبر ۲01۹ ،می ۲0۲1 ،می ۲0۲۲ و می ۲01۹ به سنگاپور رفته بودند نیز گزارش شده است.
عالیم و نشانه های بیماری
- تب
- سردرد شدید
- درد عضالنی
- کمر درد
- تورم غدد لنفاوی
- لرز
- احساس ضعف و بی حالی شدید
- نشانه های پوستی
در انسان عالئم آبله میمونی مشابه عالئم آبله درمیمون است ولی با شدت کمتر آبله میمونی با تب، سردرد شدید، دردهای عضالنی و خستگی شروع می شود. تفاوت اصلی بین عالئم آبله و آبله میمون در این است که آبله میمون باعث تورم غدد لنفاوی )لنفادنوپاتی(می شود در حالی که آبله این طور نیست. دوره کمون )زمان از عفونت تا عالئم( برای آبله میمون معموالً 14-7 روز است اما می تواند بین ۲1-۵ روز باشد
سیر بیماری
در عرض 1 تا ۳ روز )گاهی اوقات طوالنی تر(پس از ظهور تب، بیمار دچار بثورات پوستی می شود که اغلب روی صورت شروع می شود. سپس به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد.
در مورد بثورات آبله میمونی
بثورات پوستی معموالً در عرض 1 تا ۳ روز پس از بروز تب شروع می شود صورت 95% و کف دست و پاها 75% درگیر می شود. همچنین غشاهای مخاطی دهان )70 ،) %دستگاه تناسلی 35% و ملتحمه 25 % و همچنین قرنیه چشم ها تحت تأثیر قرار می گیرند
سیر تغییر ضایعات پوستی
- ماکول
- پاپول
- وزیکول
- پوسچول
- دلمه(Scabs)
درگیری پوستی با گذشت زمان افزایش می یابد و رنگ بثورات پوستی به سمت زردی می رود درموارد شدید ضایعات می توانند قسمت های زیادی از پوست را از بین ببرند. با پیشرفت بیماری، ویروس به مغز و نخاع می رسد و باعث التهاب مغز و نخاع می شود که می تواند به آسیب مغزی و مرگ منجر شود.
طول دوره بیماری معموال۲ تا 4 هفته می باشد در Clade گروهی از موجودات که از یک جد مشترک تکامل یافته اند، با توجه به اصول شاخه بندی(افریقای غربی مرگ و میر 1 %و در Clade کنگو ) خاستگاه اصلی ویروس حدود 10 % مرگ و میر گزارش شده است . مرگ ومیر کودکان تا ۲۵ %هم گزارش شده است.
انتقال بیماری (انسان به انسان)
تماس با ترشحات پوستی بیمار ورود ویروس به بدن از راه های زیر:
- دستگاه تنفسی
- چشم ها
- بینی و دهان
واکسن
واکسن Imvanex برای پیشگیری از آبله میمون و آبله در ایاالت متحده مجوز دریافت کرده اند از آنجایی که ویروس آبله میمون خویشاوندی نزدیکی با ویروس ایجاد کننده آبله دارد، واکسن آبله نیز می تواند افراد را از ابتال به آبله میمون محافظت کند. اطالعات به دست آمده از کشور آفریقا نشان می دهد که واکسن آبله حداقل ۸۵ درصد در پیشگیری از آبله میمون اثربخشی دارد.
واکسن۲000 ACAM که حاوی ویروس زنده واکسینیا است، مجوز ایمن سازی در افرادی باالی1۸ سال را دریافت کرده است به نظر می رسد استفاده از ان هم اثر محافظت کننده خوبی داشته باشد واکسن آبله در حال حاضر در دسترس عموم نیست ولی الزم به ذکر است واکسن های آبله ای که در گذشته تزریق شده می تواند تا ۸۵%از ابتال به آبله میمونی مصونیت ایجاد کند اما این که با مرور زمام و بازپدیدی بیماری چه تغییراتی در این مورد رخ داده در حال آزمایش و بررسی است.