شیوع اسهال با علائم گوارشی با امیکرون

شیوع بیماری اسهال همراه با علائم گوارشی در این روزهای گرم سال این سوال را ایجاد کرده که آیا ما با یک ویروس جدید مواجهیم؟

آیا این بیماری که در رسانه ها به شکل پررنگی مورد توجه قرار گرفت، مرتبط با شیوع  امیکرون است؟

 

 

• از ابتدای عمر کووید -19 تا کنون ، علائم گوارشی همواره جزو نشانه های این اپیدمی بوده است اما در برخی سویه های این بیماری، علائم گوارشی، بسیار بیشتر و حتی تنها علائم بوده است. برخی تحقیقات نشان می دهند که حدود 30 درصد بیماران مبتلا به کووید -19 دارای علائم گوارشی هستند.

  ساب واریانت های امیکرون (BA.1 امیکرون اصلی) شامل BA.1.1 ، BA.2، BA.2.12.1، BA.4 و BA.5  هستند اما سوشی که این روزها مورد هشدار پزشکان و مقامات بهداشتی قرار گرفته است،  BA.2 است که بیشترین علائم گوارشی در این سوش امیکرون مشاهده می شود و بسیار هم مسری است. تظاهرات بالینی عفونت BA.2 مشابه تظاهرات بالینی عفونت BA.1  است ؛ با این تفاوت که در BA.1  علائم خفیف تنفس فوقانی (مانند گلودرد) هم شایع است. اسهال، تهوع، و استفراغ، همراه با علائم غیر اختصاصی (درد عضلانی، سردرد، گرفتگی بینی و خستگی و به ندرت علائم ریوی ) از دیگر نشانه هاست. مطالعات اخیر نشان داده است که مبتلایان امیکرون  BA.2 ، همچنین از مشکلات مربوط به روده، سوزش سر دل، نفخ، درد شکم (معمولا در وسط شکم) رنج می برند. اما این نشانه ها به سرعت و ظرف مدت کوتاهی از بین می روند و جای نگرانی ندارند و در صورت نیاز می توان با مراجعه به پزشک درمان های سرپایی دریافت کرد.

• همچنین همواره باید در نظر داشت که ابتلا به امیکرون حتی پس از دریافت سه دوز واکسن، امکانپذیر است ؛ اما نوع آن خفیف و همراه با علائم گوارشی است. حتی برخی افراد که به عفونت قبلی امیکرون ( 1 omicron ) مبتلا شده اند به عفونت اومیکرون BA.2  هم آلوده شده اند.

در پاسخ به سوال ابتدای این نوشتار نیز باید گفت شیوع اخیر اسهال همراه با علائم گوارشی در بین افراد اعم از بزرگسالان یا کودکان ، به احتمال قوی، مرتبط با شیوع امیکرون (بویژه سوش BA.2 که علائم گوارشی بیشتری دارد) است و ما با ویروس جدیدی مواجه نیستیم.

• اما نکته مهم در این بین آن است که برخی کشورها اقدامات احتیاطی و محافظتی در برابر کووید -19 را کنار گذاشته اند و همین مساله سبب شده است که در آزمایشات بیماری ها بویژه بیماری هایی که علائم مشابه امیکرون با نشانه های گوارشی دارند، تست امیکرون با تصور بیماری ویروسی گوارشی (مانند اسهال ویروسی) کنار گذاشته شود.

در همین شرایط، برخی از بیمارانی که اخیراً به امیکرون مبتلا شده اند، از اسهال  به عنوان تنها علامت بیماری خود نام می برند و همین مساله، شانس تست مثبت کووید -19 برای این دسته از بیماران را بیشتر کاهش می دهد ؛ درحالی که بیماران با علائم گوارشی مشکوک به امیکرون  باید تست پی سی آر و سواب بینی انجام دهند.   طرح این بحث و نکات، ممکن است این سوال را ایجاد کند که پس ، تزریق واکسن در سه دوز و احتمالا دوز چهارم، چه تاثیری در پیشگیری از ابتلا به امیکرون یا جلوگیری از شیوع بیشتر آن خواهد داشت؟  در این زمینه ذکر چند نکته ضروی است: امیکرون ، سویه ای از کووید -19 است که نسبت به «دلتا» شدت علائم کمتری دارد، اما با قدرت انتشار بسیار بالا، همچنان خطرناک و نیازمند اقدامات محافظتی و پیشگیرانه در جوامع ( تزریق واکسن حتی در دوز چهارم، استفاده از ماسک، شست و شوی مرتب دستها ، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و ..) برای کاهش شانس ابتلاست.  

• افرادی که به امیکرون مبتلا می شوند می توانند طیف کاملی از بیماری از نوع بدون علائم تا همه علائم کووید -19 را تجربه کنند که قاعدتا علائم شدید و مرگ در کسانی که هنوز واکسن نزده اند، بیماری های زمینه ای و سن بالا دارند ( بویژه کسانی که با این شرایط، واکسن هم نزده اند) بیشتر است.

 

شواهد قطعی نشان داده اند که واکسیناسیون می تواند خطر ابتلا به کووید حاد و علائم دشوار و مرگبار آن را بسیار کاهش دهد،  بنابراین ضمن تاکید بر این نکته که تزریق واکسن به معنای پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیست و هدف اصلی ، کاهش عوارض کووید -19 بخصوص برخی عوارض کشنده در افراد پرخطر است،

باید یادآور شد که واکسیناسیون همچنان سنگ بنای پیشگیری از اوجگیری بیماری در سطح جهانی است . داده های مطالعاتی نشان داده اند که تزریق دوز چهارم واکسن در کاهش خطر مرگ و میر و بستری شدن افراد به علت ابتلا به کووید -19 بویژه در افراد مسن و افرادی که دچار نقص ایمنی و بیماری زمینه ای هستند، بسیار موثر خواهد بود.

این درحالیست که طبق آمار وزارت بهداشت،  تنها کمتر از 28 میلیون نفر ( تا زمان انتشار این گزارش : 29 خرداد ماه 1401) دوز سوم واکسن و نزدیک به 58 میلیون نفر دوز دوم را دریافت کرده اند واکسیناسیون در برابر سویه های مختلف کووید -19 ، بویژه در برابر امیکرون به دلیل قدرت انتشار بالا، اهمیت پررنگ تری هم می یابد و در برخی افراد که ترکیبی از ابتلا به عفونت های قبلی کووید -19 و واکسیناسیون دارند، سد ایمنی محکم تر هم ایجاد می شود. بنابراین واکسیناسیون همچنان شاه کلید پیشگیری از اوجگیری بیماری است.

در نهایت باید یادآور شد که کووید-19 ویروسی است که بشر با آن زیست خواهد داشت. مانند سایر ویروس هایی که همزیست بشر شده اند. بنابراین اقدامات محافظتی در برابر این ویروس همواره مهم هستند.